გვიან შუასაუკუნეებში საქართველოში გავრცელებული იყო ხალხური შემოქმედების ერთგვარი ჟანრი - „ქალვაჟიანი“. ეს არის სიტყვა-პასუხის ფორმით აწყობილი, სამიჯნურო შინაარსის ხალხური თხზულება. მსგავსი თხზულების შემცველი არა ერთი ხელნაწერია დაცული საქართველოს წიგნთსაცავებში. იხ. ამავე შინაარსის თხზულების შემცველი ხელნაწერი: 1446/114 (119r-120v).
- შიფრი:
- 1446/39
- სახელწოდება:
- ქალვაჟიანი
- საუკუნე:
- XIX
- დათარიღების საფუძველი:
-
პალეოგრაფიული ნიშნები.
- ფურცლების რაოდენობა:
- 6
- დამწერლობის სახეობა:
- ფორმა:
- მასალა:
- თემატიკა
- ყდა:
-
კოლენკორგადაკრული მუყაოს, მოლურჯო, ახლადრესტავრირებული ყდა.
- ზომები
-
ყდის:
255x204
ქაღალდის:
250x194
ტექსტის:
160x202
სისქე:
2
სტრიქონებს შორის მანძილი:
8
- არშიები
-
ზედა:
25
ქვედა:
17
მარცხენა:
22
მარჯვენა:
16
- სტრიქონების რაოდენობა:
- 25
- განკანონება/ჭვირნიშანი:
-
შეემჩნევა განკანონების ხაზები.
- აღრიცხვა:
-
აღრიცხვა - გვერდობრივი.
- ხელნაწერის მდგომარეობა:
- აკინძული, თავბოლო ნაკლული, ფურცლები - კარგად შემონახული.
- დასაწყისი:
-
[...] ნებული წიგნებიო უნდა მიუტანო და ის ჴემწიფე დიახ დიდს წყალობას მიბოძებსო და აწ შენ წაიღე ეს წიგნებიო ... (1r).
- წყდება:
-
... შენ ჩემი ხარ მე შენი ვარო და მოიწონეს ყოველთა დარბაისელთა და აქორწილეს ვაჟი და ქალი ხემწიფემ [...] (1r-6v).
„ქალვაჟიანი“ ხალხური შემოქმედების ერთგვარი ჟანრია, აწყობილი სიტყვა-პასუხის ფორმით. იხ. ამ თხზულების შემცველი იმავე შინაარსის ხელნაწერი: 1446/114 (119r-120v).
ცენტრალური სახელმწიფო საისტორიო არქივი, ქართულ ხელნაწერთა კოლექციის აღწერილობა, შედგენილი პროფ. ს. კაკაბაძის და პ. გაგოშიძის მიერ, აკად. კ. კეკელიძის რედაქციით, თბილისი, ტომი I, 1949, გვ. 26.
ქართულ ხელნაწერთა აღწერილობა (საქართველოს ეროვნული არქივის ხელნაწერთა ფონდი), I, შეადგინეს და დასაბეჭდად მოამზადეს: ქეთევან ასათიანმა, თამარ გაბუნიამ, თეონა გელაშვილმა, მაკა კირვალიძემ, ვერა შენგელიამ, მანანა ჭუმბურიძემ, თბილისი, 2016, გვ.259.
ხელნაწერი ეროვნულ არქივში შემოსულია 1924 წელს გორისჯვრის ეკლესიიდან.
ციტირება
ქალვაჟიანი. ქართულ ხელნაწერთა აღწერილობა. საქართველოს ეროვნული არქივის ხელნაწერთა ფონდი. თბილისი, 2019. მოამზადეს: ლიკა აბრალავამ, ქეთევან ასათიანმა, თამარ გაბუნიამ, მაკა კირვალიძემ, ვერა შენგელიამ, მანანა ჭუმბურიძემ. http://manuscripts.archive.gov.ge/ka/handwriting/show/45 წვდომის თარიღი: